Laat ons even de tijd nemen om te appreciëren hoe sterk 2017 al uit de hoek gekomen is op vlak van games. We zijn nauwelijks in april en hebben al twee van de beste open wereld actie RPG’s die ooit gemaakt werden gehad in de vorm van Horizon: Zero Dawn en The Legend of Zelda: Breath of the Wild. Je zou denken dat we nou wel genoeg verwend zijn als gamers, maar dan duw je dus een game als Nier: Automata in je console en verzucht je voor een derde keer in korte tijd…wat een bijzondere game.
Nier: Automata is een heel bijzondere game, laat daar geen twijfel over bestaan. Dat is het niet zozeer omwille van de magisch aanvoelende soundtrack of de heerlijk spectaculair voelende combat of de souplesse van de animaties. Nee, Nier: Automata is bijzonder omdat het durft dingen in vraag te stellen. Wat is de waarde van een leven? Wat betekent het überhaupt om in leven te zijn? Een videogame die dat soort thema’s durft aan te snijden is al een behoorlijk apart gegeven, dat het dit doet in een bijzonder sterk uitgewerkte spelervaring maakt het echter helemaal speciaal.
Voor het verhaal te snappen heb je in elk geval geen voorkennis van de weinig gespeelde culthit Nier nodig. Alles speelt zich duizenden jaren na de gebeurtenissen in de eerste game af, op een Aarde overwoekerd door buitenaardse machines nadat de mensheid bijna vernietigd werd in een oorlog met een buitenaards ras. Wat overbleef van de mensen zette de vlucht in naar de maan waar duchtig gewerkt werd aan een leger van androids bedoeld om de machines te bekampen. Als speler neem je de rol aan van zo’n Androide genaamd 2B die samen met haar kompaantje 9S gestuurd wordt om het verzet te helpen in hun strijd tegen de mechanische aliens. Klinkt als een heel simpel kapstokje om een game aan op te hangen, niet? Ja, ware het niet dat Platinum gaandeweg wel erg veel aan dat kapstokje gaat ophangen. Het verhaal zit zo vol met twists en plotwendingen en verschillende perspectieven op gebeurtenissen dat het haast duizelingwekkende vormen aan gaat nemen. Het is erg lastig om te benadrukken wat het verhaal zo sterk maakt zonder erg spoilerig te worden, maar het komt er op neer dat wanneer je denkt de game uitgespeeld te hebben je gefeliciteerd wordt en aangespoord om gewoon verder te spelen. Verdere speelbeurten bieden nieuwe invalshoeken en zetten wat je dacht te weten op zijn kop tot je na tientallen heerlijke uren spelen het ware einde bereikt dat een emotionele uppercut uitdeelt van heb ik je daar. Je moet het niet zien alsof je een new game + moet grinden op weg naar dat echte einde, eerder als een new game alternative, het is lastig uit te leggen maar het is een belangrijk onderdeel van de spelervaring die Nier Automata bied.
Dat verhaal en de manier waarop het gebracht wordt is een belangrijk aspect van Nier: Automata, maar net als Zelda en Horizon is het uiteraard ook een open world game. De ruïnes van de stad waarin je begint strekken zich gaandeweg uit naar heerlijk fantasievolle plekken zoals een stad die haast opgeslokt werd door een woestijn of een middeleeuws kasteel omgeven door bossen. Op technisch vlak moet de game misschien de duimen leggen voor Horizon, met een dikke mist die de mindere kracht van de engine in het weergeven van vergezichten moet verdoezelen, maar op vlak van artdesign is het smullen. Elke omgeving is gewoon leuk om te exploreren op zoek naar materiaal om te craften en verborgen schatkisten, net omwille van de vervallen charme die ze uitstralen. Het helpt uiteraard dat de spelwereld stevig gevuld is met een stortvloed aan side-quests die zowaar boeiend om te spelen zijn. De normale missies dragen uiteraard het dramatische gewicht van de game en de grote setpieces waar ontwikkelaar Platinum bekend voor staat, maar je merkt dat ze in de zij-quests helemaal creatief uit de hoek konden komen. Toegegeven, de game staat niet boven de occasionele fetch quest, maar vaker krijg je coole dingen te doen zoals het oplossen van een moord of het zoeken naar gedeserteerde androids. Nog cooler is dat bij de nieuwe speelbeurten van het hoofdverhaal er niet enkel nieuwe zij-quests beschikbaar worden, maar er bijvoorbeeld ook verder gebouwd wordt op side-quests die je in een eerste playtrough reeds deed. Het klinkt erg vaag op papier, maar in de praktijk zorgt het ervoor dat je zelfs bij een derde speelbeurt van het hoofdverhaal nog meer dan genoeg nieuwe dingen ontdekt om de ervaring lentefris te houden.
Een ander aspect dat wonderen doet voor de funfactor van de game is uiteraard de combat. Dit is een game van de makers van Bayonetta, combat is waar dit team in excelleert en dat is ook hier weer het geval. Fans van de harige heks zullen zich razendsnel vertrouwd voelen met de manier waarop hun lolita android zich laat besturen en dat betekent dat je al vlug 2B op sierlijke wijze aanvallen laat ontwijken om vervolgens makkelijk toe te slaan. Het vechtsysteem is ietsjes eenvoudiger qua opzet dan dat van Bayonetta, maar de wisselwerking tussen lichte en zware aanvallen in combinatie met de dodge-move levert wel erg vloeiende, spectaculaire gameplay op. Naast gewone vechtmoves heeft 2B ook beschikking over een assistant pod die je met een druk op de knop exact verleent wat de naam doet vermoeden. Een simpele druk op R2 en je krijgt bijvoorbeeld een gatling gun of de mogelijkheid raketten af te schieten, of een beschermend schild om je heen, of een zwaartekrachtveld dat vijanden wegrukt, of…je snapt het ondertussen wel. Spelen met de vele mogelijkheden die de assistant pod je kan bieden is een leuk element van de combat in Nier, een beetje vergelijkbaar met de hairpowers die Bayonetta had.
Het vechtsysteem in Nier: Automata is dus goddelijk en dat zorgde ervoor dat ik constant vijanden op mijn pad wou om hen in een orgastisch geweldballet van de wereld te trappen, dat kun je begrijpen. Het ding met Nier: Automata is echter dat het verhaal initieel er op hamert dat de mechanische wezens boosaardige mormels zonder gevoelens zijn, alleen ga je jezelf echt afvragen of dat wel klopt. Het is je opdracht hen allemaal uit te roeien, maar wanneer je de wezens gewoon hun eigen leven ziet leiden en merkt dat ze converseren met elkaar, familiebanden hebben, dan krijgt het een surrealistisch kantje. Dit zijn emotieloze wezens die je moet uitmoorden, maar als je dat doet en dat gevoelloze monster begint tegen je te smeken voor het leven van zijn familie? Dat fuckt echt met je hoofd zoiets. Zijn het gewoon slimme wezens die gecalculeerd op je emotie proberen in te spelen? 2B is zelf een Android, en heeft dus geen moreel kompas, maar jij als speler die dat bestuurt hebt dat uiteraard wel en dat is iets waar Nier: Automata narratief handig op inspeelt. Het is een game die je uiterst veel krachten geeft maar dan in vraag durft stellen of het gebruik ervan wel altijd de beste optie is.
Er valt wel nog meer te zeggen over de vele customizable opties om je wapens te upgraden of de manier waarop de moeilijkheidsgraad van verschroeiend uitdagend tot kinderlijk eenvoudig aangepast kan worden, wat voor een heel toegankelijke game zorgt. Of de vele variatie die Platinum implementeert in een game die vlotjes van een Devil May Cry-achtige ervaring kan transformeren tot een twin stick shooter of een sidescrolling platformer. Het is dat soort van variatie, gecombineerd met ijzersterke combat, een pakkend verhaal en knappe presentatie dat van Nier Automata een weergaloze ervaring maakt. Ook dit is één van de beste open wereld actie rpg’s ooit gemaakt.