De jaren tachtig. Wat een fantastische tijd. Hoewel ik pas in de laatste helft van het decennium geboren werd, weet ik dat deze tien jaren uit onze geschiedenis veel hebben weten te betekenen. Het veranderde hoe we keken naar games. Je speelde ze thuis in plaats van in een arcadehal. De beste films verschenen. Denk aan Star Wars The Empire Strikes Back, Indiana Jones, Ghostbusters, The Goonies, Star Trek: The Wrath of Kahn, Back to the Future en E.T.. De popcultuur kreeg haar eerste echte start. Nog steeds kijken we met veel liefde terug naar deze tijd. Heb je Stranger Things al gezien op Netflix? Precies, dat is exact wat ik bedoel.
De jaren tachtig waren geweldig. Ik ben gek op science fiction en het is in deze periode (alsook een gedeelte van de jaren zeventig, als ik eerlijk ben) dat dit genre haar hoogtijdagen had. Wat begon met Close Encounters of the Third Kind en de eerste Star Wars in 1977 werd in de jaren tachtig doorgezet. Het is niet voor niets dat ik in mijn intro titels noem die veel impact hebben gehad op dit genre. Het geweldige is dat dit ook zijn doorslag had in de videogames die we speelde. De jaren tachtig waren belangrijk. Het gaf ons een nieuwe blik op science fiction. Iets waar we in de jaren negentig nog net zo hard van konden profiteren.
Al vroeg in de jaren negentig, in 1993 om precies te zijn, verscheen Master of Orion. Een game waar ik veel te jong voor was om de diepgang en de gameplay te begrijpen. Met verschillende rassen, diplomatie, verkennen en heersen bracht de game het melkwegstelsel in kaart. Het was aan de speler om vrede of oorlog te brengen naar nieuwe planeten. Het was aan jou om technologieën uit te breiden, om een economie op gang te houden, om het leefgebied van je ras uit te breiden. De jaren tachtig en de vernieuwde liefde voor sci-fi waren duidelijk voelbaar in de game. En hoewel de game nu grafisch natuurlijk een lachertje is, moge het gezegd worden dat de diepgang nog steeds bijzonder is. Het spel kreeg twee vervolgen maar na het derde deel werd het stil rondom de inmiddels ingeburgerde franchise. Na het verschijnen van het laatste deel in 2003, leek het erop dat we afscheid moesten nemen van de serie.
Inmiddels leven we dertien jaar later. Een flinke tijd waarin veel gebeurd is. Inmiddels rijdt er een robot op Mars (da’s niet waar, het zijn er twee. -red), hebben we een bewoonbare planeet ontdekt in de vorm van Proxima B, draaiende rondom Proxima Centauri, en plant Nasa een reis naar een asteroïde om research te kunnen doen naar het ontstaan en vergaan van planeten. De tijd lijkt de science fiction-films uit de jaren tachtig in te halen. Prima moment dus om Master of Orion terug in de schijnwerpers te zetten. Een nieuwe generatie staat klaar om het heelal te ontdekken. Met Wargaming als leidende draad in het terugbrengen van de franchise weten we dat we kwaliteit kunnen verwachten. Onder de WG Labs-vlag is een team samengesteld, inclusief oudgedienden die eerder aan de games hebben gewerkt, om de serie de reboot te geven die het verdient. Maar dat niet alleen, het maakt de serie ook weer hedendaags.
Voordat we recht in de game duiken moeten we Wargaming even het respect geven dat ze verdient. WG Labs is een fantastisch initiatief. WG Labs zoekt naar mensen met talent die een goede game willen maken, maar daar niet de benodigdheden voor hebben. Die het niet in hun eentje kunnen om hun droom, hun passie te realiseren. Wargaming springt hier op in om deze middelen aan te rijken. Om van een droom een project te maken. Master of Orion is de eerste game die onder dit initiatief gerealiseerd is. NGD Studios heeft veel ervaring en heeft de game gecreëerd zoals deze vandaag de dag is. Wargaming heeft geholpen waar nodig. Een samenwerking die een briljante game op heeft mogen leveren.
Master of Orion was in de jaren negentig de grondlegger van het 4X-genre. De game draaide om eXploration, eXpanding, eXploiting en eXtermination. Master of Orion uit 2016 doet exact hetzelfde en wijkt niet van deze formule af. Hoewel het genre nooit zo groot is geworden als de first person shooter, de racer en de fighters, is er een grote schare gamers die maanden, zoniet jaren van een game in dit genre kunnen genieten. Toch is het dit keer niet meer de hoofdzaak. Er komt meer bij kijken. Een game maken zoals begin jaren negentig kan niet meer. De industrie is door ontwikkeld: gamers verwachten steeds meer en steeds beter.
Denk nu niet dat Master of Orion ineens een bijzonder actievolle game is geworden die je even een paar minuten kunt spelen. Nee, de basis van de game is in feite nog hetzelfde; er is alleen steeds meer bijgekomen. Iets wat voorheen met uitbreidingen toegevoegd werd zit nu standaard in het spel. Maar voordat je zover bent is het tijd om aan de instellingen te gaan. Speel je een groot universum? Want hoe groot wil je jouw melkweg? Hoe oud is je melkweg tijdens het begin van je spel? En hoe oogt het? Het zijn definitieve, zware keuzes, nog voordat je ook maar éen voet in de echte gameplay hebt gezet. Hoeveel A.I. is er aanwezig, en hoe verhouden ze zich tot je? Zijn er monsters, piraten of vriendelijke wezens? En op welke manier win je de pot? Win je op het gebied van je gevatte speelstijl, veroveringen, technologie, diplomatie of economie?
Hoewel economie en technologie misschien behoorlijk voor zichzelf spreken, is het winnen door diplomatie hele andere koek. De andere rassen in ‘The Council’ moeten voor jou stemmen waardoor jouw Empire de meest krachtige wordt in het hele universum. Lukt dit niet, dan is er toch nog een optie om te winnen. Want het draait niet altijd maar om één punt. Nee, Master of Orion is diep, de mogelijkheden zijn eindeloos. Je game speel je in 250 beurten (tenzij je dit aanpast naar ander nummer). Sta je qua score hoger dan de tegenstander? Dan nog kan het zijn dat je de winst pakt.Heb je ondertussen het andere ras gewoon voorzien van een vleugje genocide? Als enige overlevende ras ben je uiteraard ook de winnaar. Het interessante hieraan is dat de game nooit hetzelfde is. Zelfs wanneer jij keer op keer dezelfde tactiek gebruikt kan het zijn dat elk potje anders eindigt. Daarnaast speelt elk ras net wat anders en hebben ze hun eigen voor en nadelen. Zo is het verstanding om voor de Alkari te kiezen wanneer je een ras wil spelen dat zich beter voelt dan de rest en een voorsprong heeft op het technologische gebied. De Darlok, een ras dat alles wil overnemen dat ze tegenkomt, is weer handig wanneer je diplomatie wil gaan gebruiken om heerser van iedereen te worden. De Psilon zijn weer bijzonder slim terwijl de Mrrshan altijd een honger naar oorlog hebben. Natuurlijk zit de mensheid er ook in. Goed qua economie, maar minder sterk. Er zijn tien rassen te kiezen in de game, elf wanneer je de Collector’s Edition hebt. Durf te kiezen, te vergelijken en te overheersen. Er is ook nog de mogelijkheid om je eigen ras te creëren. Dit gaat dieper dan je misschien kunt bevatten maar brengt een interessante uitdaging met zich mee.
Je hebt het door. Nog steeds zijn we niet met de game zelf begonnen op dit punt. Misschien ben je al een uur aan het spelen rond dit moment, maar je eerste stappen moeten nog gezet worden. Maar zodra je die kleine stapjes voor jezelf, maar grote stappen voor jouw ultieme ras maakt, is het aan jou om je plek in het melkwegstelsel te claimen, te verdienen. Met elke beurt die je krijgt kun je jouw plannen vergroten, uitvoeren, terugtrekken. Met een kleine vloot bij je eigen planeet is het de perfecte basis om je voetafdruk in het universum te zetten. Elk ras heeft zijn eigen tech tree waar je steeds een stap verder in komt. Uiteraard beginnende bij de basis, uitgroeiende tot fantastische mogelijkheden. Hoewel de tech tree’s veel overeen komen tussen de diverse rassen, heeft elk ras zijn eigen speciale toevoegingen. Mocht je ras nu net niet dat ene hebben waar je op uit bent, dan zou je middels diplomatie met een ander ras misschien alsnog achter deze technologie kunnen komen; je zit nooit ergens aan vast. Het is aan jou hoe je komt bij de eindstreep die je voor ogen had. Heb je de technologie uiteindelijk in handen? Dan is het tijd om te gaan bouwen. Nederzettingen te creëren, werkers aan het werk te zetten en middelen te krijgen om verder te gaan. Is de planeet waar je bent puur voor technologisch onderzoek? Ga je voedsel verbouwen? Is er tijd voor research? Die ene groene planeet is misschien net wat interessanter voor voedsel, dus breng je je resources daar naartoe? Elk gebouw kost geld, dus het is wijs om je plan voor uitbreiding goed te overdenken voordat je daadwerkelijk stappen gaat ondernemen. De condities van de planeet hebben invloed op je gebouw. Is onderhoud ook iets waar je rekening mee gaat houden? En vergeet je de verschillende vormen van zwaartekracht ook niet?
Terwijl je dit doet is het belangrijker om je melkweg groter te maken door op ontdekkingstochten te gaan. Andere planeten liggen klaar om ontdekt te worden, om misschien een nieuw thuis te worden. Waar je in het begin kleinschalig start, bouw je al snel hele vloten met schepen die niet alleen kunnen ontdekken, maar ook bepaalde handelsroutes kunnen verdedigen of als een schild kunnen dienen voor jouw belangrijkste planeet. Elk schip, elke kapitein, heeft zijn eigen doel. Zijn eigen reden om te zijn waar jij ze geplaatst hebt. Ga niet lukraak met ze om, want dat kan het verschil zijn tussen leven en dood. Onontdekte plekken kunnen meer gevaar met zich mee brengen dan je misschien denkt. Het hebben van een goed leger (denk aan Destroyers en Battleships) is belangrijk, zelfs wanneer je met vrede in het achterhoofd het universum in wil gaan.
Kennismaken met nieuwe rassen kan een mooie afloop hebben. Ik heb qua diplomatiek veel kunnen krijgen vanuit andere rassen. Technologieën die niet voor mij waren kon ik toe-eigenen. Maar, helaas, niet elk ras staat open voor een gesprek. Soms is het enige wat kan het vernietigen van je tegenstander. Vernietigen of vernietigd worden. Infiltreer je je vijand of gooi je je hele vloot er tegenaan? Wat als ze sterker zijn en in grotere getale? Wat kan de Galactic Counsil betekenen tijdens deze schermutselingen. Kan een stem op het juiste ras iets betekenen? ‘The enemy of my enemy is my friend.’ Ga je zelf de leider worden in de Counsil of ben je een onderdaan richting een ander ras? Van wie is dit melkwegstelsel? Eet je of wordt je gegeten? Dezelfde mogelijkheden keren terug in de multiplayer. Een mode die ik voor deze review weinig tot niet aan heb geraakt. Met verschillende modes kun je spelers uitdagen, overmeesteren en de bekende mogelijkheden gebruiken om de eindstreep te behalen. Vergeet niet: eXploration, eXpanding, eXploiting en eXtermination.
Master of Orion is een game waar ik van heb leren houden. Ik werd in het diepe gegooid en kwam vrolijk met mijn hoofd boven water. Vele uren heb ik in dit universum doorgebracht en ik verwacht dat er nog veel meer gaan volgen. Het spel gaat zo bijzonder diep, overal lijkt over nagedacht te zijn. Met een meesterlijke voice cast, denk aan namen als Troy Baker, Nolan North, John de Lancie, Dwight Shultz, Robert Englund, Michael Dorn en Luke Skywalker himself: Mark Hamill, weet je dat het op het gesproken vlak helemaal goed zit. Dit, aangevuld met een fantastische soundtrack zoog mij de wereld van de game in. De werelden van de game. En hoewel de game echt niet perfect is op elk vlak, voorzie ik dat het team achter dit spel nog lang niet klaar is ermee. Het universum is oneindig groot, de mogelijkheden van deze game ook.
Als dit de kwaliteit is die we onder de WG Labs-vlag mogen verwachten, voorzie ik voor Wargaming een bijzonder goede toekomst. Een toekomst die bestaat naast World of Tanks, World of Warplanes en World of Warships. Wargaming bestaat uit mensen met een echte passie voor games, mensen die niet bang zijn voor een uitdaging. Want wie haalt er nu een trage 4X-game terug uit de dood? Het is tekenend voor de studio. Ik kan niet meer dan hulde uitspreken voor het initiatief en de realisatie van Master of Orion. Hoewel het echt geen game voor iedereen is, zal menig 4X-liefhebber hier jaren zoet mee zijn.