Batman is tegenwoordig niet meer weg te denken uit het leven van miljoenen mensen. De superheld brengt (letterlijk) miljarden op in de bioscopen, doet het sinds de games van Rocksteady weer erg goed bij de gamers en ook in de comics blijft de Dark Knight de tofste avonturen beleven. Met twee nieuwe games, een film (Batman vs. Superman) en een spin-off serie op tv in de toekomst is het personage belangrijker dan ooit. Hoe is de gemaskerde held ooit zover gekomen?
In 1938 profiteerde DC Comics van haar laatste fenomeen: Superman. De man van staal was immens populair en de verhalen van de laatste zoon van Krypton werden van voor tot achter verslonden. Met het Duitse gevaar in aantocht in Europa zochten de Amerikanen hun heil in eigen land. Hoe doe je dit beter dan met een personage dat staat voor de waarheid, gerechtigheid en de Amerikaanse manier van leven? Toch was DC Uitgever Vin Sullivan opzoek naar een nieuwe held, een personage dat naast Superman kon leven, om de Detective Comics (weet je meteen waar DC vandaan komt) uit te breiden. Het was Bob Kane die op een avond in 1939 zichzelf terugtrok om dit nieuwe personage te bedenken. De volgende morgen presenteerde hij Amerika’s volgende favoriete superheld: Batman.
Kane greep terug op dingen die hij kende en combineerde ze in de nieuwe held. De tekeningen van Da Vinci, het personage Zorro, horrorfilms uit de jaren dertig en de film ‘The Bat’ inspireerden hem stuk voor stuk. Daarnaast keek Kane naar de sfeer en de verhalen van The Shadow en Sherlock Holmes. Samen met Bill Finger verzon Kane enkele verhalen welke meteen bevielen bij Sullivan. Het was in mei 1939 dat Batman voor het eerst zijn opwachting maakte in Detective Comics #27 en meteen een hit werd bij het grote publiek. Batman was een duister, geïrriteerd personage en droeg in enkele van zijn eerdere avonturen een pistool als wapen.
Het duurde echter tot november van dat jaar voordat de afkomst van Batman als personage helemaal duidelijk werd in de comics. Het verhaal schreef over een jonge Bruce Wayne die zijn ouders vermoord zag worden voor zijn eigen ogen. De gebeurtenis tekende hem voor het leven, een leven dat compleet in het teken kwam te staan van het bestrijden van de misdaad om anderen voor dit lot te behoeden. Deze duistere afkomst en het persoonlijke leed van de held maakten hem nog populairder onder de lezers. In 1940 kreeg hij dan ook zijn eigen eerste comic-serie onder de naam Batman. In datzelfde jaar werd in Detective Comics #38, waar Batman nog steeds in te vinden was, het personage Robin geïntroduceerd. Robin werd het hulpje van de Dark Knight en gaf de verkopen opnieuw een boost. Daarnaast zorgde Robin er ook voor dat de stripboeken steeds beter gelezen werden door een jong publiek.
Een belangrijk onderdeel van de mythe rondom Batman is toebedeeld aan de grote hoeveelheid slechteriken die hij op zijn pad heeft gehad. Batman heeft dan ook misschien wel de meeste en bekendste tegenstanders van alle comichelden die er zijn. De eerste uitgave van Batman bracht gelijk twee van zijn meest iconische villains in de vorm van The Joker en The Cat (later bekend als Catwoman). In 1941 verscheen de Penguin terwijl een jaar later Harvey ‘Two-Face’ Dent zijn intrede deed. Voor Two-Face werd gekeken naar de verhalen van Dr. Jekyll en Mr. Hyde. Het was in deze begintijd van de jaren veertig waarin ook de Batmobile, het Batsignaal en de Batplane verwelkomd werden in de comics. Batman’s populariteit bleef stijgen waardoor in 1943 de sprong naar het zilveren scherm werd gemaakt. In deze vijftiendelige serie konden fans voor het eerst kennismaken met Alfred, de butler van Bruce Wayne. Het duurde niet lang voordat dit personage opgenomen werd in de comics. Iets later verscheen Vicki Vale, een vrouwelijk personage dat van 1948 tot 1963 de vriendin van Bruce bleef.
De jaren vijftig zorgden voor een afname in populariteit bij de lezers van de comics. De verhalen van Batman verkochten niet meer zo goed als daarvoor. Niet alleen Batman had last van deze neerwaartse spiraal, ook andere comics deden het minder. Om lezers weer naar zich toe te trekken besloot DC om enkele science fiction-verhalen rondom Batman te introduceren. Het viel niet goed bij de doelgroep. In deze periode werden ook Batwoman, Batgirl, Ace de Bat-Hond en Bat-Mite geïntroduceerd.
Het was in de jaren zestig dat Batman weer kon genieten van de volledige aandacht van zijn publiek. Het was in deze tijd dat Adam West’s serie op tv te zien was en ervoor zorgde dat het personage weer vol in de spotlights kwam te staan. De serie liep 26 maanden en tijdens deze periode vlogen de comics de winkels uit. Op het moment dat de serie stop werd gezet, kakten de verkopen weer in. Lezers noemen deze tijd nu ook de ‘non-excitement’-periode, het karakter wist niet te interesseren en de verhalen wisten maar niet spannend te worden. Toen Batman en Robin in de jaren zeventig ook nog eens te zien waren in een aflevering van Scooby Doo wisten velen het zeker: Batman was over zijn hoogtepunt heen.
Het jaar 1986 is belangrijk in de geschiedenis van de superheld. In dit jaar bracht Frank Miller (de man achter comics als Sin City en 300) ‘The Dark Knight Returns’, een zeer volwassen kijk op het personage dat zich situeerde in de toekomst. Een oude Bruce Wayne ziet hoe Gotham City vervalt door de vele misdaad en besluit nog één keer terug te keren. Zoals het een Miller-comic betaamt was het verhaal duister, bloederig en werd geweld niet geschuwd. Later in dat jaar bracht DC een vierdelige miniserie waarin Batman en Robin het opnamen tegen de Joker. Tijdens dit gevecht liet The Joker een bom afgaan waarna Robin stervend in de armen van Batman belandde. Hierna moesten lezers een speciaal telefoonnummer bellen om te stemmen over de toekomst van het personage. Bleef Robin leven of stierf hij? De lezers besloten het duistere pad te kiezen, in de opvolgende comic zagen we hoe Robin zijn laatste adem uitblies.
De dood van een groot personage en het feit dat de lezers invloed hadden op het verhaal zorgden ervoor dat Batman ook op het gebied van de comics weer helemaal in de spotlights kwam te staan. In 1989, met het verschijnen van de film ‘Batman’ van Tim Burton, zou zijn populariteit alleen maar groeien. De jaren negentig zorgden voor enkele ambitieuze verhaallijnen. In ‘Knightfall’ uit 1993 brak Bane de rug van Batman terwijl in ‘Cataclysm’ uit 1998 Gotham werd getroffen door een enorme aardbeving waarna de stad in ‘No Man’s Land’ achter werd gelaten door de regering. Toch werd het publiek pas echt opnieuw geschokt door ‘Final Crisis’ in 2008, waarin Darkseid Batman om het leven bracht. De Dark Knight was niet meer. In 2009 nam Dick Grayson, de originele Robin, de taak van Bruce over in ‘Battle for the Cowl’. Het zijn verhalen die Batman-fans niet snel meer zullen vergeten. In 2011 is DC begonnen met het opnieuw vertellen van haar verhalen en kregen alle superhelden een nieuwe start. In ‘The New 52’ keerde Bruce Wayne wederom terug als Batman. Fans verslinden de boeken.
De stijgende lijn qua liefhebbers is sindsdien nooit meer gedaald. Batman is inmiddels niet meer weg te denken uit onze levens. Comics, films, games, animatieseries, pretparken; de Dark Knight is overal te vinden. Wat de Bat in de toekomst mee gaat maken buiten de de aangekondigde film en serie om? Dat is een vraag waar de World’s Greatest Detective zelf geen antwoord op heeft. Nog niet.
