Soms is even je tijd nemen voor een review echt het beste idee. Ik begrijp uiteraard dat het de gewoonte is om een high profile game zo snel mogelijk van een oordeel te voorzien, maar voor sommige games heb je gewoon tijd nodig, veel tijd. Als ik vaart had gezet achter deze review, dan had je een tekst gekregen die handelde over mijn frustraties bij het onder de knie krijgen van het vechtsysteem van deze game, over worstelen met een raar savesysteem en vele rare bugs die een onafgewerkte indruk achterlaten. Wat ben ik blij dat ik besloten heb het traag aan te pakken met deze game, het is de enige manier waarop Kingdom Come namelijk zijn geheimen en sterktes prijs geeft.
Laat me eerst maar even een deur met een stormram openbeuken…ik ben dol op geschiedenis. Ik had een onwijs knappe leraar geschiedenis vroeger die erg verhalend wist te vertellen over de diverse tijdperken, wat uiteraard enorm veel doet met de fantasie van een kind, maar ook mijn vader stimuleerde die nieuwsgierigheid van me erg hard. Ik herinner me hoe ik als klein meisje het kasteel van Jeanne d’Arc bezocht en me een kleine verzetsheldin waande, of hoe ik me in het kasteel van Vianden vergaapte aan de wandtapijten en in het Gentse Gravensteen gruwelde bij de folterkamer. Zeggen dat de Middeleeuwen me altijd al gefascineerd hebben is dus een understatement.
Dat ontwikkelaar Warhorse die passie deelt, straalt af op Kingdom Come, dat vanaf de eerste momenten duidelijk maakt waar het op staat. Hier geen geromantiseerde bullshit met heldhaftige ridders en edele jonkvrouwen en grootse banketten, vergeet dat. Deze periode heette de dark ages voor een reden, ziektes, struikrovers en hoeren, landheren die het gewone volk degradeerde tot slaven. Nope, de middeleeuwen waren geen pretje voor gewone stervelingen, het was vies en gevaarlijk en de gemiddelde levensverwachting was ongeveer dertig jaar. Kingdome Come is echt gemaakt met die mindset in gedachten, het is niet bedoeld als een avonturengame, het is echt geen Skyrim sans fantasy zoals sommigen het willen noemen, het is een middeleeuwse simulator. In dat opzicht is het een roleplaying game in de puurste zin van het woord, je neemt de rol aan van Henry, de zoon van een simpele smid en probeert je pad te vinden in de vuile, gevaarlijke spelwereld van Bohemia. Ja, Kingdom Come is een erg taaie game die er verdomd veel plezier in lijkt te scheppen om het je lastig te maken, maar dat is dus by design. De grote vraag die dat oplevert is uiteraard de volgende. Hoe leuk is het om een game te spelen die er op gebrand is je te laten ervaren dat het leven in de middeleeuwen zwaar kut was?
Hoe veel plezier je uit Kingdom Come (die titel klinkt echt als een foute mobile game) haalt, hangt eigenlijk af van wat je van de game verlangt. Games als Skyrim of The Witcher 3 waar graag mee vergeleken wordt verschillen namelijk in één ding: in die games ben je de held van het verhaal met superkrachten tot je beschikking. Henry in Kingdom Come is geen Dragonborn of Geralt of Rivia, het is een doodgewone boerenlul. Laat me zeggen dat ik dat echt wel een verfrissende insteek vond. De game zadelt je niet op met een queeste van monumentale omvang, je hoeft er niet op uit te trekken om het land te zuiveren van een eeuwenoud gevaar, je bent gewoon de zoon van een smid die zijn leven zo goed mogelijk probeert te leiden in het Bohemie van 1403. In die eerste uren draait alles rond de setting en hoe ontwikkelaar Warhorse je traagjes onderdompelt in de game. Henry ontpopt zich als een protagonist met ambities die verder reiken dan het dorp Skalitz, maar je bent een simpele boerenlul en dat maakt de game je meer dan duidelijk. De eerste uren komen er dus vooral op neer om simpele quests te doen die neerkomen op fetchen, dagdagelijkse taken doen die je zou kunnen omschrijven als een tikje saai zelfs, alleen is het dat niet echt. Het ding is namelijk dat je terwijl je traagjes kennis maakt met de gameplay-mechanismen via cutscenes en gesprekken met dorpsgenoten bijzonder veel ontdekt over de wereld om je heen. Het is een sterk staaltje worldbuilding en maakt van Deliverance al snel een game die zo immersief is dat je jezelf niet afvraagt wat het nut is van ervoor te zorgen dat je personage constant gevoed, uitgeslapen en proper is. Ik kan me echt wel voorstellen dat ongeduldige spelers het tijdverlies vinden om constant te zorgen dat Henry voldoende eet om zijn stats op punt te houden of dat hij proper gewassen is zodat hij meer succes heeft in gesprekken met dorpelingen, maar ik persoonlijk vind dat er een zekere logica achter dit systeem zit. Warhorse heeft een levendige, realistische spelwereld gecreëerd waar Henry nu eenmaal onderdeel van uit maakt. In dat opzicht is het een ultiem voorbeeld van een roleplaying game waarin je toegewijd moet zijn aan de rol die je speelt.
Die aanpak speelt ook een factor in de manier waarop je gaat questen. Vergeet het idee dat je gewoon opdracht na opdracht in je logboek kan opnemen om dan te gaan fasttravelen en routineus opdracht na opdracht af te werken. Vergeet dat. In Deliverance krijg je een opdracht en weet je in welk gebied je moet zijn om die opdracht te vervullen,nmmaar je moet er op je eentje raken en ter plekke zelf uitdokteren wat je moet doen. Zoiets is uiteraard een zwaard dat aan twee kanten klieft. Persoonlijk hou ik enorm van games die mijn handje niet vast houden en me zelf de dingen laten ontdekken. Op die manier voelt elke behaalde quest echt als een overwinning weet je wel. Aan de andere kant is er uiteraard ook een reden waarom de meeste games fasttravel en magie in dit soort games stoppen, het levert gewoon fun op. Ik kan me dus best inbeelden dat veel spelers in die eerste vijf uurtjes van de game echt een what the fuck gevoel gaan krijgen wanneer Henry de ene na de andere simpele opdracht moet uitvoeren en je kan ergeren aan de moeite dat die opdrachten kosten. Het constant je resources in de gaten houden en zorgen dat je genoeg gerust en gegeten hebt in combinatie met de lange laadtijden geeft de impressie dat er lange tijd eigenlijk geen moer gebeurt in de game. Volhouden is de enige boodschap die ik kan geven.
Zelfs al aan het begin van de game, wanneer het lijkt alsof je gewoon het saaie leventje van Henry ondergaat leer je zoveel. Je leert dat je best wel een bad neemt voor je een gunst gaat vragen aan de plaatselijke Lord, maar ook dat de bloedvlekken van een tegenstander na een vuistgevecht op je kleren laten zitten in de tavern duidelijk maken dat er met je niet te fucken valt. Dit is een RPG waarin elke actie een consequentie heeft en quests op meerdere manieren opgelost kunnen worden, vaak genoeg zelfs zonder het gebruik van geweld. Wanneer je toch gedwongen wordt het op een vechten te zetten, dan mag je je borst nat maken voor een intimiderend vechtsysteem met een leercurve van heb ik je daar. In het begin is Henry een prutser wanneer het op vechten aankomt, omdat jij als speler gewoon een prutser bent. Dat is volkomen normaal, het hoort zo. Het enige wat je daaraan kan doen is oefenen en leren en gaandeweg beter worden. Je moet leren anticiperen waar de aanval vandaan komt en hoe die te ontwijken, leren wanneer je het beste een mep uitdeelt. Leren welke wapens je het beste liggen en wat voor armor het beste bij je speelstijl hoort. Ben je iemand die snel toeslaat of ontwijkt of iemand die voor brute kracht opteert? Je moet zelf ontdekken wat het beste werkt voor je. Hou er uiteraard ook rekening mee dat ook de vijand dat leerproces doorlopen heeft, zo kan het dus dat je tegenover een ridder in full armor komt en daar sta je dan met je snelle moves. Een pijl door het vizier van een helm doet in zo een geval wonderen, dat of een morgenster voluit op hun helm. Gaandeweg gaat het in elk geval steeds beter klikken en wordt elk gevecht een soort dans of een schaakspel van zet en tegenzet waarbij elke overwinning ook echt zo aanvoelt. Wat dat afvuren van pijlen betreft, ook dat gaat niet meteen van een leien dakje. Je kruisboog heeft geen crosshairs, dus ook daarmee is het oefenen geblazen om in te schatten wat het effect is van afstand en hoek op het traject van je pijlen. Ook hier is het zo dat met genoeg oefenen je best wel bedreven kan worden erin. Het vechtsysteem van de game lijkt in het begin erg hard en onvergeeflijk, maar valt wel degelijk onder de knie te krijgen. Je levelt jezelf gewoon als het ware op van kneusje tot vechtersbaas.
Ook traditioneel levelen is uiteraard van de partij om Henry volledig uit te bouwen tot het personage dat je zelf wil, en boy o boy, wat heb je mogelijkheden. Henry start de game als een goedbedoelende, analfabete nietsnut, maar je verfijnt zelf zijn vaardigheden en dus wat voor personage hij wordt. Er zijn 17 skills uit te bouwen die gaan van hoe goed je paard kan rijden, hoe goed je kan lezen, hoe veel charme je hebt of hoeveel bier je kan zuipen. Op die manier en via gemaakte keuzes bepaal je of Henry een nobele heer in wording wordt of een veredelde struikrover of iets daar helemaal tussenin.
Je merkt al dat ik zeker weten te spreken ben van Deliverance als een echt immersieve game-ervaring, maar uiteraard zijn er wat stevige minpunten die me beletten om hier stevige cijfers tegenaan te gooien. Het potentieel om een 90+ game te zijn is zeker aanwezig bij de game. Ik ben dol op de setting en het maniakale gevoel voor detail, de manier waarop de game je de vrijheid geeft om zelf je weg te vinden en de manier waarop quests diverse mogelijkheden en verrassingen in petto hebben, dronken priesters bijvoorbeeld. Het is een erg overtuigende sfeervolle spelwereld die met haar realisme je weet onder te dompelen in het Bohemie van de middeleeuwen, wat maakt dat fucking bugs een extra doorn in het oog zijn. Ik ben hier al heel de tijd aan het hameren op hoe immersief de game kan zijn, hoe makkelijk het is je in te leven in de middeleeuwen van de game, maar zodra er paarden rondvliegen of NPC’s tegen een muur staan te lopen valt die beleving even als een kaartenhuisje in elkaar. Nog erger zijn bugs die je beletten om een quest af te maken gewoon omdat er iets niet triggert. Het is belangrijk om op te merken dat ontwikkelaar Warhorse ondertussen al als een malle aan het patchen is, zodat er constant bugs weggewerkt worden, maar op dit moment is het nog even noemenswaardig.
Een ander minpunt voor mij is het savesysteem. De game slaat automatisch op wanneer je in een bed slaapt, of op bepaalde belangrijke verhaalmomenten, maar die stukjes kunnen erg uit elkaar liggen in een game waar je erg snel een kopje kleiner gemaakt kan worden. Het is verdomd frustrerend als je hoofd van je romp gekliefd wordt en je een dikke veertig minuten opnieuw mag spelen, het is gewoon om furieus van te worden wanneer je een uur aan progress verliest door een stomme bug. Nou kan je wel saven wanneer je wilt door een Saviour Schnapps te drinken, maar dat brouwsel is, zeker in de vroege uren van de game gewoon pokkeduur en je wilt je geld aan betere dingen besteden. Het wordt gelukkig een stuk minder vervelend wanneer je leert hoe je zelf die schnapps moet brouwen, maar dan nog is het een erg onverbiddelijk savesysteem, zeker in een game waarin je vaak punctueel moet zijn en gemaakte afspraken echt wel kan missen. Ben je niet zoals afgesproken om zonsondergang op de afgesproken plek, dan kun je in schaamte aanvaarden dat je het verpest hebt en doorgaan, of gewoon een eerdere save inladen en een heel stuk opnieuw spelen. Zoiets is weinig tof uiteraard. Ook op dat vlak belooft de ontwikkelaar alvast aanpassingen via een patch, het zou dus zeker kunnen dat wanneer je dit leest Kingdom Come: Deliverance een andere, betere game is.
Zelfs met de minpunten die Kingdom Come: Deliverance momenteel nog torst heb ik erg genoten van de game voor wat het was: een intens diepgaande RPG die zijn best doet je volledig te overdonderen met een gevoel voor immersie en authenticiteit terwijl het een mooi rags to riches verhaal brengt. De game is niet zonder de nodige frustraties en bevat een stevige leercurve, maar zet daar een hoogst memorabele ervaring met een leuk hoofdpersonage tegenover die je nog lang zal bijblijven.
