Kan je het je nog herinneren? Die tijd dat het makkelijker was om op een leeg CD’tje gebrande games te spelen dan naar de winkel te gaan en een game te kopen? Je zou het bijna de hype van de jaren ’90 en ’00 kunnen noemen. Na een significante tussenstop in de vorm van downloaden in diezelfde periode plus het begin van de jaren ’10 zijn we inmiddels in een nieuw stadium aanbeland. Piraterij is niet meer hip.
Het moment dat ik mijn PlayStation 1 om liet bouwen voelde als een bevrijding. Eindelijk kon ik alle games spelen die ik wilde. En dat zonder ervoor naar de winkel te hoeven. Oké, en ook zonder ervoor te hoeven betalen, wat natuurlijk ook vrij belangrijk was voor mij als jochie van nog geen tien jaar oud. Bij mij in de straat woonde een mannetje (jaar of 60, zo onverzorgd als iets en geen tand meer in z’n mond) waar ik voor tien gulden een game kon bestellen. Hoe meer je er tegelijk kocht, hoe goedkoper het werd. En allemaal hadden ze een in kleur geprint hoesje. Zowel qua gemak als wat prijs betreft ideaal. De beste man had het druk, want niet alleen de hele buurt maar volgens mij ook mijn hele basisschool (die in een andere wijk stond) was vaste klant.
Nog makkelijker werd het toen ik een Xbox kocht. En om liet bouwen. Grotere harde schrijf erin en hoppa, via een simpel internetkabeltje kon ik games die ik downloadde overzetten en binnen tien minuten spelen. Met muziek en films ging het hetzelfde. Downloaden, op een player zetten en gaan.
Tot het moment dat het een beetje begon te knagen. Reality kicked in. Ik begon me te realiseren dat wat ik aan het doen was eigenlijk enorm egoïstisch is. Oneerlijk tegenover de makers van hetgene dat ik downloadde. Niet alleen dat, het is gewoon diefstal. Punt. Ik zwoer illegale media af en begon met het eerlijk kopen van mijn games, muziek en films. Het deed dan wel even pijn in de portemonnee, maar onderaan de streep was het gevoel waarmee ik muziek luisterde, films keek en games speelde wel stukken beter.
Nu mocht de industrie misschien wel blij zijn met mensen zoals ik destijds, maar een veel te groot deel van de consumenten bleef kiezen voor het gemak, en inmiddels ook de gewoonte: downloaden. Er werd veel over geschreven in de media, anti-piraterijorganisaties als BREIN klaagden steen en been maar een concrete oplossing om de consument massaal aan de legale content te krijgen was er niet. De intrede van streamingdiensten veranderde dat langzaam, maar zeer zeker. In het begin was bijvoorbeeld Spotify nog een vreemd, Scandinavisch bedrijf dat dikke verliezen draaide. En daarbij, waarom zou je maandelijks betalen voor een dienst waar je niks tastbaars aan overhield? Hetzelfde gold voor Netflix, waar in het begin nog bijkwam dat je je in allerlei bochten moest wringen om de dienst te gebruiken, aangezien deze nog niet officieel in de Benelux beschikbaar was.
Mettertijd begonnen toch steeds meer mensen een abonnement op dergelijke diensten af te sluiten. Ongetwijfeld is de populariteit deels te danken aan het feit dat het ‘hip’ is om op zo’n dienst geabonneerd te zijn. Mensen blijven nou eenmaal gevoelig voor kuddegedrag. Echter lijkt de noot waar de anti-piraterijorganisaties jarenlang hun tanden op stuk beten gekraakt te zijn. Misschien zijn mensen niet per se bereid om te betalen voor legale content, maar wél voor gemak. Met Spotify en Netflix, om die voorbeelden maar even aan te houden, heb je óveral een respectievelijk bijna eindeloze bibliotheek aan muziek en films/series bij je. Je hoeft niet naar een winkel, je hoeft geen (extra) geld uit te geven. Alles is met een paar drukken op de knop (of het scherm) binnen handbereik.
Dat deze ‘aankoopwijze’ ook toegepast ging worden op games, was natuurlijk slechts een kwestie van tijd. Al diverse jaren kennen we de voorzetten hierop in de zin van de gratis games met PlayStation Plus en Xbox Live Gold, maar inmiddels zijn er in de vorm van PlayStation Now en Xbox Game Pass volwaardige streamingdiensten voor games. Natuurlijk zijn er eerdere projecten geweest zoals OnLive en doen diensten als EA- en Origin Access het niet onverdienstelijk, maar qua aanbod begint het met Now en Game Pass pas echt los te komen. Zeker sinds Microsoft recentelijk is begonnen met het via Game Pass speelbaar maken van iedere Xbox One-exclusive gelijk vanaf de release. Want daar komen we weer terug op dat gemak: hoe ideaal is het dat als er een nieuwe game uitkomt, je deze kunt spelen zonder dat je ervoor van je bank af hoeft te komen?
Net als bij muziek en films/series zal het ongetwijfeld nog heel lang mogelijk blijven om je games los te kopen, zowel in de winkel als digitaal. Uit de ontwikkelingen waar we momenteel in zitten en de populariteit daarvan kan je echter wel concluderen dat het aantal aantal streamingdiensten en het gemak ervan alleen maar toe zal blijven nemen. En piraterij alleen maar af.
