Is het eindelijk terug cool om een vampier te zijn? Ik vraag het maar even, want na jaren van verliefde zuchten in The Vampire Diaries en geconstipeerde blikken in Twilight waren de scherpe hoektandjes er toch stevig afgevijld. Vampiers horen verdomme in vlammen op te gaan in de zon, niet te glinsteren als een discobal. Geef mij maar de Dracula van Bram Stoker, een stijlvol roofdier dat romantiek niet verwart met goedkoop sentiment, die maagden verkiest. Niemand eet graag voedsel dat geneukt werd.
Dokter Jonathan Reid is geen Dracula, maar ook verre van een melige discobal. Hij is gewoon een normale goede ziel die op het verkeerde moment het pad van een vampier kruiste en nu met de gebakken knoflook zit als versbakken vampier. Wat nagenoeg altijd terug komt in vampierverhalen is dat de newbies steevast moeite hebben met zelfbeheersing en het onder controle krijgen van hun nieuwe krachten, wat ook hier verklaart waarom Jonathan zijn zus al snel opzadelt met een fataal geval van bloedarmoede. Per ongeluk je zusje verslinden is niet bepaald iets waar je vrolijk van wordt, maar daar stoppen de problemen niet voor Jonathan. Als dokter in het door de Spaanse griep geteisterde Londen van 1918 krijg je te maken met een stad die ontaardt in chaos. Er is de deprimerende stank van ziekte die als een walm over alles hangt, er zijn beestachtige Skal-vampieren die de straten teisteren en er zijn vampierjagers die je maar graag even een spies door je ondode hart willen rammen. Het leven van Jonathan Reid is dus problematisch, om het even zacht uit te drukken. Aan de ene kant zweert hij nog steeds bij zijn eed van Hippocrates en wil hij het greintje menselijkheid dat hij nog heeft bewaren, aan de andere kant wil hij ook gewoon de klootzak die hem gebeten heeft vinden en hem gewoon keihard Wesley Snipen. In die verschillende doeleinden zit een slap koord waar het niet eenvoudig op balanceren is als nieuwe vampier, en het is hier dat Vampyr als game interessante dingen doet.
De crux is namelijk dat het spel je aan het prille begin duidelijk maakt dat de game een stuk eenvoudiger is als je mensen eet. Je kunt niet zomaar even naar een hoer gaan, haar wat geld toestoppen en voorstellen haar eventjes te zuigen…gewoon een litertje. Nope, zo werkt het dus niet he. Je hebt geen zelfbeheersing, eens je begint te drinken is het zoals studentjes op een fuif…het vat moet leeg. Het probleem dat de game je dus voorschotelt is dat je om vlot verder te komen in de game je de nodige krachten moet hebben, en om die te gebruiken heb je xp nodig. Die xp krijg je als je braafjes de missies doet met de honderden, of als je Skal-vampieren afmaakt met de tientallen, maar de mensen om je heen? die hebben duizenden aan xp door hun aderen stromen.
Dat is een heel intrigerend gegeven, want de game doet ook echt haar uiterste best om je te verleiden om de weg van de minste weerstand te volgen. De gevechten in de game zijn echt wel lastig en de krachten die je nodig hebt zijn zoveel moeilijker te bekomen als je op het rechte pad probeert te blijven. Dat heb je tijdens het spelen constant in het achterhoofd. Dat moeilijke gevecht zou zoveel eenvoudiger zijn als ik krachtiger was, als ik me gewoon met iemand zou voeden. Wat maakt één klein moordje eigenlijk uit? Zou iemand die ene gast daar missen? Eigenlijk is het ietwat van een rotzak, dus doe ik de wereld geen plezier als ik hem gewoon leegzuig?
Alleen is het dus zo dat elk personage een plek heeft in die spelwereld om je heen, en dat je heel wat over hen te weten kan komen terwijl je probeert je invloed op hen te vergroten vooraleer je je tanden in hun zet. Hoe groter je invloed op je beoogde slachtoffer, hoe makkelijker het is hen af te zonderen en te bijten en hoe meer xp je verdient (want gezond bloed is voedzamer weet je wel). Alleen kom je zo dus dingen te weten over dat personage, en dat kan echt met je fucken. Een kerel die een lompe misdadiger lijkt kan bijvoorbeeld doen wat hij doet om zijn kleine kinderen van de hongerdood te redden, en wat denk je dat er met hen gebeurt als je papa omlegt denk je? Of die goeie dokter die een stiekeme grafrover blijkt? Vampyr is op dat vlak een detective game waar je steeds speurt naar de nodige hints en in een morele grijze zone begint af te wegen wie het meest verdient om te sterven, wie er gemist kan worden. Dat zoiets niet de meest vlotte gameplay oplevert is een feit, maar dat DontNod zo een geloofwaardige wereld weet neer te zetten waar je echt nadenkt over je keuzes is een feit.
Nou kun je uiteraard voor jezelf zeggen… fuck dat. Het is een videogame, ik wil kracht… ik zuig alles leeg wat op mijn pad komt en veeg dronken van bloed de vloer aan met de tegenstanders. Hah! Vergeet het maar. Wanneer er te veel mensen verdwijnen vervallen de districten van de stad in complete chaos en dat betekent dat er meer van die verdomde Skall-vampieren zijn die het je lastig maken, maar ook dat je zelf meer aandacht trekt als vampier en er meer vampierenjagers het op je gemunt hebben. Je creëert gewoon nog meer tegenstand als je op een killing spree gaat, om het nog niet eens te hebben over missies die je kan mislopen als je net dat ene personage afmaakt. Nee, het leven van een vampier gaat niet over rozen. Het ding is om echt een balans te vinden en je zo goed mogelijk te gedragen, als dokter mensen genezen in het hospitaal om het welzijn van het district op peil te houden, en als het echt niet anders kan een weloverwogen moordje te plegen.
Nu klinkt dit uiteraard als een droom van een game, echt het soort spel waar ik helemaal dol op ben gewoon omdat het zo anders durft te zijn dan de rest. Die game is het dus wel degelijk, maar er zijn helaas ook minpunten om aan te vinken. Het grootste probleempunt zit hem in de combat. Ik snap dat je als nieuwgeboren vampier nogal een onwennige olifant in een porseleinkast bent. Tegen die Skalls met een laag level kun je het nog wel redden met wat dodgen en toeslaan, maar taaiere vijanden en vooral eindbazen zijn echt zwoegen. Nou snap ik wel dat die intense moeilijkheidsgraad een deel van het design is, het is de game die je probeert te verleiden… moord! Alleen is er zelfs wanneer je sterk genoeg bent om vlotjes speren van bloed af te vuren en andere coole vampierenshit uit je mouw te schudden constant een gebrek aan precisie, een gevoel van net niet. Als de camera dan nog eens gaat tegenwerken en je gewoon de ondode shit uit je geschopt krijgt, dan kan het vechten in Vampyr echt wel frustrerend aanvoelen. Een ander frustrerend element is dat de game met slechts eén savefile weinig marge voor fouten toelaat en zo frustrerend oneerlijk aan kan voelen. Je kan echt uren tijd spenderen om de staat van een district zo goed mogelijk te houden, om dan vervolgens een gezagspersoon te ontmoeten en een foute keuze te maken tijdens die ontmoeting waardoor heel het district gewoon de dieperik in gaat. Wanneer je denkt dat je het goede doet door iemand te laten leven, waarna die persoon de hele buurt naar de verdoemenis helpt en je denkt… gatverdamme… waarom heb ik hem niet gewoon leeggezogen. Het getuigt van lef, maar het is tegelijk frustrerend dat eén foute keuze uren aan zorgvuldig werk gewoon kan verpesten. Het zijn erg valabele minpunten dus, die voor veel gamers best een dealbreaker kunnen zijn, maar tegelijk ook bijdragen aan het compromisloze karakter van de game. Het zorgde er in elk geval voor dat terwijl ik door de mistige straten van Londen over de kasseistenen dwaalde ik steeds bij de les bleef.
Vampyr heeft zijn ruwe kantjes zoals een vechtsysteem dat nooit echt klikt zoals je het echt wil, en ook op technisch vlak laat het spel soms kleine steekjes vallen met bijvoorbeeld wel erg lange laadtijden, maar hoe hard weegt dat op tegen wat er tegenover staat? Ik vond het in elk geval erg verfrissend om een game te spelen die zo voluit gaat in haar verhaalvertelling, waar de keuzes die je maakt daadwerkelijk impact hebben op de wereld om je heen. De tijd die je doorbrengt op de groezelige straten van Londen is misschien niet altijd gezellig te noemen, maar mijn god wat is ze memorabel. Dit is het soort game waar ik nu al van durf zeggen dat het binnen een paar jaar wordt gezien als een cultclassic.
